SRC Kodu Nedir? Şarkı Kimliği, Alma Süreci ve En Sık Hatalar (2025)
ISRC Kodu Nedir?
ISRC (International Standard Recording Code), bir ses kaydını (sound recording) veya müzik videosu kaydını dünya çapında benzersiz ve kalıcı biçimde tanımlayan standart koddur. ISRC’nin temel amacı; kayıtlar arasında karışıklığı önlemek, hak ve gelir takibini kolaylaştırmak ve kaydın farklı platformlarda aynı kimlikle izlenmesini sağlamaktır.
Buradaki en kritik ayrım şudur:
✅ ISRC = “kayıt” kimliği
❌ ISRC = eser (beste/söz) kimliği değildir
Yani aynı şarkının (eser olarak aynı) farklı kayıtları (ör. live kayıt, remix, yeni düzenleme, remaster) çoğu zaman farklı ISRC ile takip edilir. IFPI’nin ISRC el kitabı da ISRC’nin benzersizliğinin korunmasını, aynı ISRC’nin farklı kayıtlarda kullanılmamasını açık şekilde vurgular.
ISRC Ne İşe Yarar?
ISRC kodunu “şarkının pasaport numarası” gibi düşünebilirsin. İşlevleri pratikte 5 başlıkta toplanır:
1) 💸 Gelir ve raporlama eşleşmesi
Streaming ve dijital satış raporlarında (Spotify, Apple Music, YouTube Music vb.) dinlenme/satış verisi çoğunlukla kayıt kimlikleriyle takip edilir. ISRC doğru olunca:
-
aynı kayıt farklı platformlarda daha doğru eşleşir,
-
raporlar daha tutarlı gelir,
-
katalog karışıklığı azalır.
2) 🧩 Katalog yönetimi (karışmayı önler)
Aynı isimde yüzlerce şarkı olabilir. ISRC, şarkı adından bağımsız olarak kaydın tekilliğini korur.
3) 🌍 Uluslararası kullanım (sınır tanımaz kimlik)
ISRC; kayıt farklı ülkelerde, farklı lisanslarla, farklı servislerde kullanılsa bile referans noktası olarak kalır.
4) 🧾 Hak yönetimini basitleştirir
IFPI, ISRC’nin dağıtım kanalları ve ürünler arasında hak yönetimini daha pratik hale getirdiğini vurgular.
5) ✅ “Aynı kayıt” prensibini korur
IFPI el kitabına göre: Bir kayda atanmış ISRC hiçbir zaman başka “farklı” bir kayda yeniden atanmaz.
ISRC Kodu Nasıl Görünür? (Formatı)
ISRC, standart olarak 12 karakterden oluşur. İnsan gözüyle okunması için bazen “ISRC TR-XXX-YY-NNNNN” gibi tirelerle yazılır ama tireler kodun parçası değildir. IFPI el kitabında bu gösterim açıkça anlatılır.
📌 Örnek (insan okuması): ISRC AA-6Q7-20-00047
📌 Asıl kod (normatif): AA6Q72000047
Türkiye’de ISRC Nasıl Alınır? (MÜ-YAP Başvurusu)
Türkiye’de ISRC ile ilgili en çok aranan soru şu:
“ISRC’yi nereden alacağım?”
MÜ-YAP kendi sitesinde, Türkiye’de ISRC (Uluslararası Standart Kayıt Kodu) vermeye yetkili kuruluş olduğunu ve ISRC kullanmak isteyen firmaların başvuru yapması gerektiğini belirtir.
Başvuru mantığı (genel akış)
MÜ-YAP “ISRC Başvurusu” sayfasında; ISRC kullanmak isteyenlerin dilekçe örneği ve ekindeki belgelerle yazılı müracaat etmesi gerektiğini belirtir; ayrıca bilgi için e-posta adresi ve ISRC kılavuzu/dilekçe bağlantıları bulunur.
✅ Pratik öneri: Başvuru yapmadan önce şu hazırlıkları tamamla:
-
Sanatçı/label adının standart yazımı (her yerde aynı)
-
Yayınlayacağın kayıt sayısı (kaç track için ISRC gerekecek)
-
“Remix/akustik/live/remaster” planı var mı? (ayrı ISRC ihtimali için)
Spotify ve Apple Music’te ISRC Neden Önemli?
Spotify tarafı
Spotify’a müzik yükleme süreci çoğunlukla bir distribütör üzerinden yürür; Spotify bunu resmi olarak da belirtir (“Work with a distributor…”).
Distribütör panelinde ISRC’yi doğru girmek, özellikle şu senaryolarda kritik olur:
-
Şarkıyı kaldırıp tekrar yükleme (takedown + re-upload)
-
Aynı şarkının farklı versiyonlarını yayınlama (remix / radio edit)
-
Yanlış sanatçı profiline düşme gibi karışıklıkları azaltma
Apple Music / iTunes tarafı
Apple Music Provider Support, dijital paketlemede ürün kimliklerinin (identifiers) keşfedilebilirlik ve ölçüm için temel olduğunu vurgular.
Apple’ın teknik spesifikasyonlarında da UPC/ISRC gibi alanların “required” olduğu durumlar ve bazı alanların güncellenme davranışları net şekilde tanımlanır.
Kısacası: Platformların gözünde ISRC “detay” değil, kataloğun temel kimlik bileşenlerinden biridir.
Remix / Remaster / Live Kayıtta ISRC Değişir mi?
Bu, Google’da en çok tıklanan sorulardan biri. Cevap “tek cümle” değil ama net bir mantığı var:
✅ Kayıt değişiyorsa (ses kaydı farklıysa) ISRC genellikle değişir.
IFPI ISRC el kitabı, ISRC’nin benzersizliğini ve aynı ISRC’nin farklı kayıtlar için kullanılmaması gerektiğini vurgular; yanlışlıkla aynı ISRC iki farklı kayda verilmişse “benzersizliği geri kazanmak için” yeni ISRC atanması gerektiğini söyler.
Yaygın senaryolar (pratik rehber)
-
🎛️ Remix: genellikle yeni kayıt/ürün → yeni ISRC
-
🎚️ Remaster: sesin teknik olarak yenilenmiş sürümü → çoğu zaman yeni ISRC
-
🎤 Live: farklı performans kaydı → yeni ISRC
-
✂️ Radio Edit / Clean: içeriği değişmiş sürüm → çoğu zaman yeni ISRC
-
🎼 Aynı master, sadece kapak/metadata değişti: kayıt aynı → aynı ISRC korunur (genellikle)
Distribütör ISRC Verebilir mi?
Evet, çoğu dağıtım firması “ISRC üretme” özelliği sunar. Bu model, IFPI el kitabında “ISRC Manager” kavramıyla anlatılır: Kendi ISRC’lerini atamak istemeyen hak sahipleri, ISRC atamasını üçüncü bir tarafa (çoğu zaman dijital distribütörler) yaptırabilir.
📌 Burada önemli olan:
-
ISRC’yi kim üretirse üretsin, senin katalog arşivinde ISRC–track eşleşmesi mutlaka kayıtlı olmalı.
-
Bir kere yayınlandıktan sonra “kodu karıştırmak” ileride büyük temizlik gerektirir.
ISRC ile ISWC Aynı Şey mi?
Hayır. Çok karıştırılıyor.
Aynı şarkının 5 farklı kaydı olabilir:
-
1 eser (ISWC 1 tane)
-
5 kayıt (ISRC 5 tane)
En Sık Yapılan ISRC Hataları (ve nasıl önlenir?)
Adsense için “sorun çözüm” içerikleri çok trafik getirir. O yüzden bu bölüm değerli:
❌ Hata 1: Aynı ISRC’yi iki farklı kayıt için kullanmak
Bu, katalog karışıklığı yaratır. IFPI el kitabı “benzersizlik bozulduysa yeni ISRC atanmalı” yaklaşımını açıkça söyler.
✅ Çözüm: Track bazlı excel/Google Sheet arşivi tut.
❌ Hata 2: Re-upload sırasında ISRC’leri karıştırmak
Şarkıyı kaldırıp tekrar yüklerken yanlış ISRC girilirse, platform “bu başka kayıt” gibi davranabilir.
✅ Çözüm: Re-upload öncesi “ISRC–UPC–Release Date” kontrol listesi yap.
❌ Hata 3: Remix’i “aynı track” sanıp aynı ISRC’yle geçmek
Remix genellikle farklı kayıt kabul edilir.
✅ Çözüm: Remix projelerinde dosya adlandırmasını baştan standardize et.
❌ Hata 4: Distribütör değiştirince ISRC arşivini kaybetmek
Dağıtımcı değişikliğinde eski panel erişimi kapanınca ISRC listesi kaybolabiliyor.
✅ Çözüm: ISRC’leri kendi arşivinde sakla (drive + yedek).
✅ Yayın Öncesi ISRC Kontrol Listesi (Kopyala-Yapıştır)
Mini SSS
ISRC kodu zorunlu mu?
Türkiye’de ISRC başvuru ve yetki bilgisini MÜ-YAP açıklar; pratikte dijital dağıtım dünyasında ISRC, katalog ve raporlama için temel kimliktir.
ISRC kodu şarkı adı değişirse değişir mi?
Şarkı adı (metadata) değişse bile kayıt aynıysa ISRC genellikle korunur; kayıt değişirse (remix/remaster) yeni ISRC gerekir.
Spotify’a şarkı yüklemek için ISRC şart mı?
Spotify’a yükleme distribütör üzerinden yapılır; distribütör panelinde ISRC alanı genelde bulunur ve katalog eşleşmesinde önemlidir.
“Bu konular da işine yarar”
